بررسی خصوصیات رفتاری بز ها | رفتارشناسی بز

شناخت و درک ویژگی های رفتاری حیوان اهلی پرفایده ای به نام بز !

بسیاری از ساکنین مناطق روستایی و عشایرنشین برای کسب درآمد به کار پرورش بز و گوسفند مشغول هستند. اگر در این زمینه با مسئله رفتارشناسی بز ها آشنایی چندانی نداشته باشید ، احتمالا کنترل و مدیریت قابل قبولی که منجر به کسب درآمد مناسب شود را هم نمی توانید داشته باشید.

بزها موجوداتی باهوش و کنجکاو و زیرک هستند. وقتی خصوصیات رفتاری بزهای نر و ماده را درک کردید، آمادگی حل هر نوع مشکلی در این حوزه را خواهید داشت.

درک رفتار بزها :

در مورد این حیوانات پرفایده در همین ابتدا باید بگوییم که آنها بسیار بازیگوش و کاوشگر هستند. به طوریکه در تمام طول روزی که در مراتع حضور دارند در پی یافتن علوفه در گردش هستند. بزها معمولا در کنار یکدیگر قرار می گیرند و با هم چرا می کنند و در راس گله یک بز قوی به عنوان رهبر قرار می گیرد.

• در سایت بازار گوسفند علاوه بر ارائه مطالب تخصصی حوزه پرورش دام و دامپروری ، می توانید آخرین و جدید ترین قیمت گوسفند زنده را نیز تنها با یک کلیک مشاهده نمایید.

در گله بزهای کوهی ، این بزرگ جثه وظیفه هدایت و هشدار دادن به سایر اعضای گله، در صورت بروز هرگونه تهدیدی را برعهده دارد. در عین حال که این حیوانات تاحدود زیادی آرام هستند اما گاهی اوقات در صورت شناسایی تهدید خطرناک ، بسیار خشم گین می شوند و رفتارهای پرخاشگرانه ای از خود نشان می دهند.
جالب است بدانید که در گله بزها به خصوص بزهای کوهی سلسله مراتبی وجود دارد . اگر این حیوانات ناراحت شوند و خطری آنها را تهدید کنند ، گله منظم آنها وارد هرج و مرج گسترده ای خواهد شد.

• هر آنچه که برای پرورش بز نیاز دارید ، را از این لینک بخوانید.

در هنگام شناخت رفتار بزها باید چند مورد زیر را حتما در نظر داشته باشید:

1. سن
2. جنسیت
3. اندازه شاخ
4. نژاد

رفتارهای اجتماعی

بزها حيوانات اجتماعی هستند و ترجیح می دهند نزدیک یکدیگر بمانند و کمتر دیده می شود که یکی از آنها جدا از گروه باشد. معمولا بزهایی که از گروه اجتماعی شان جدا نگه داشته شوند غلظت کورتیزول (هورمونی که در زمان تنش های عاطفی ترشح می شود) در آنها افزایش می یابد . علاوه بر این قرنطینه کردن و جداسازی بز آبستن از گله برای این حیوان تنش زا می باشد و روی سیستم هورمونی بز ماده و نوزادش تأثیر می گذارد. هر چند که جداسازی موقت بزها از گروهشان در مدیریت پرورش بز، امری معمولی می باشد.

ولی باید تا آن جایی که امکان دارد، جداسازی بزها از گله، کاهش داده شود. به ویژه در بزهای نزدیک به زمان زایمان این موضوع باید رعایت شود و اگر این کار برای اهداف بهداشتی انجام می شود، باید گروه های کوچک تری (مثلا فقط بزهای نزدیک زایمان) به وجود آورد یا این که بزهای قرنطینه شده را در قفس های جداگانه نگهداری کرد. ولی تماس های بویایی، بینایی و شنوایی بز جدا شده با بقیه بزها را باید حفظ کرد و با این کار باعث کاهش اثرات جداسازی بز ماده از گروه شد. گروه اجتماعی براساس ساختار فیزیکی، اجتماعی و پیوستگی گروه استوار می باشد.

چگونه با یک بز پرخاشگر و عصبانی رفتار کنیم ؟

اگر چنین بزی در گله شما وجود دارد ، بهتر تا حد امکان ، پشت به این حیوان حرکت نکنید. شاید در هنگامی که فکر می کنید همه چیز طبق روال در حال انجام شدن است ، درد شدیدی را از ناحیه پشت بدن خود که ناشی از برخورد شاخ های بز عصبانی به شما است را احساس کنید. هرچه بز شاخ و جثه‌ی بزرگ تری داشته باشید ، نیرو و درد هم بیشتر خواهد بود.

گاهی اوقات برای کنترل حمله یک بز خشمگین ، بهتره ریش این حیوان را تا زمان خارج شدن از محیط ناامین نگه دارید. بهترین کار برای کنترل عصبانیت هایی که اغلب ناشی از ترشحات هورمون ها می باشد این است که نوع رفتار مناسب و نیازهای این حیوانات در فصل تولید مثل را بشناسید.

• فروش مرغ و خروس زنده در تهران ، تنها با یک تماس

رفتار یافتن پناهگاه در میان بزها :

تمام گونه های حیوانی به جستجوی پناهگاه می روند تا محلی برای در امان بودن از خورشید، باد، باران، برف، حشرات و شکارچیان بیابند. بزها دارای سازگاری بالایی با شرایط متفاوت هستند و در برابر گرما و سرما مقاومت بالایی دارند. ولی در زمان شروع باران، بزها به نزدیک ترین پناهگاه رفته و خود را از باران و سرما در امان نگه میدارند.

بزها دارای هیچ گونه لانولین مومی در مویشان نیستند بنابراین قادر به تحمل رطوبت نمی باشند و همیشه در شرایط آب و هوایی بد، به دنبال یک پناهگاه خشک می گردند. ممکن است هوای گرم مشکل زیادی برای بزها ایجاد نکند ولی سطوح بالای رطوبت باعث ایجاد استرس در آنها می گردد که این در نهایت موجب کاهش تولید شیر، وزن بدن و یا افزایش پرخاشگری در یک گله شوند.

یک سازگاری جالب در رفتار جستجوی پناهگاه در بزها زمانی رخ می دهد که آنها در مناطق گرم، خشک و بدون درخت زندگی می کنند. مشاهده شده است که در هوای گرم اواسط روز در یک جا جمع شده و کنار یکدیگر می ایستند. این تجمع زمانی اتفاق می افتد که میزان گرمای جذب شده توسط بدن بز بیشتر از توانایی آن برای دفع گرما است. بزها توسط تجمع در یک مکان جذب انرژی خورشیدی را کاهش می دهند.

جنگیدن بزهای نر یک گله بایکدیگر :

بزهای نر اغلب در فصل جفت گیری بایکدیگر برای کسب قدرت می جنگند.
کوبیدن ، هل دادن و شاخ به شاخ شدن این حیوانات بایکدیگر از اصلی ترین نشانه های چنین برخوردهایی محسوب می شوند.

رفتارهای غیرعادی

رفتارهای غیر عادی حیوانات اهلی به طور کامل شناخته شده است. ناهنجاری های رفتاری ممکن است به شکل های متعددی از جمله هضمی، دفعی، جنسی، مادری و دفاعی بروز کنند. رفتارهای غیر عادی جنسی بسیار حائز اهمیت می باشند، زیرا تمام تولید حيوان وابسته به توانایی حیوان در تولید مثل است.

در این سایت بخوانید: آیا گوسفند می‌تواند غذای بز را بخورد؟

رفتار خوراک خوردن و نوشیدن آب

این نوع رفتار مربوط به تمام گونه های حیوانی می باشد. حیوانات بدون خوراک و آب قادر به زنده ماندن نیستند. علاوه بر این برای تولید بالاتر حیوانات باید مقادیر زیاد خوراک مصرف کنند.
اولین رفتار خوردن مربوط به مکیدن شیر می شود. در یک یا دو ساعت پس از تولد، بزغاله پستان مادر را پیدا کرده و شروع به مکیدن شیر می کند. در ابتدا اجازه داده می شود که بزغاله ها در هر زمان که بخواهند شیر بخورند. اما پس از یک یا دو هفته گوسفند یا بز ماده شروع به محدود کردن دفعات و طول دوره مکیدن شیر در هر وعده می کند. آنها این کار را با راه رفتن و دور شدن از بزغاله انجام می دهند.

بزها زمانی که به سن بلوغ می رسند، توانایی استفاده از منابع علوفه ای را دارند. به طور مثال بزها قادر به خوردن گیاهان خاردار و ترکیبات فنولی هستند. این رفتارهای متفاوت تغذیه ای یک برتری برای بزها محسوب می شود که به علت ساختار فیزیکی بدن آنها (وضعیت ایستادن روی دو پا، متحرک بودن لب بالا و چرای توانمند) و همچنین فلور میکروبی متفاوت شکمبه آنها می باشد که باعث می شود آنها بتوانند در محیط های سخت مقاومت کنند. آنها قادرند از منابع بوته زار بی ارزش حداکثر استفاده را داشته باشند. آنها می توانند قسمت های مفید تغذیه ای را انتخاب و تبدیل به تولیدات مفید کنند. در مناطق سرد و قطبی، بزها بهتر از بقیه چهارپایان اهلی عمل می کنند و با تنوع در رفتارهای تغذیه ای توانایی مقابله با هوای سرد را نیز دارند.

بزها به محیط اطرافشان آگاه هستند. خوردن همراه با دیدن در بزها مکانیسم خوبی است که بزها در محافظت از خود در مقابل شکارچیان استفاده می کنند. فایده دیگر این رفتار، کاهش خطر آلودگی توسط تخم های انگل موجود در سطح علوفه می باشد.

حس مادری

حس بویایی مادر از دو طریق نقش مهمی بر کنترل رفتار مادری بلافاصله پس از زایمان دارد. اول این که مادر با استفاده از لیسیدن نوزاد به شناخت بویایی دست پیدا می کند. نیمی از بزهای ماده‌ای که در 4 ساعت اول پس از زایمان از لیسیدن نوزادشان منع شده‌اند پس از قرار گرفتن در کنار بزغاله، مراقبت های مادری کافی در قبال نوزادشان نشان نمی‌دهند.

دوم این که دسترسی کامل به شناخت بویایی از طریق لیسیدن باعث ایجاد انتخاب مادری می‌شود. نیمی از مادرهایی که در 4 ساعت ابتدایی از لیسیدن نوزادهایشان محروم می‌شوند، قدرت انتخاب ندارند و نوزادهای بیگانه را می‌پذیرند. در کل این نتایج بیان می‌کند که یک سیستم وابسته به بینی در کنترل رفتار مادری و حس انتخاب پس از زایمان در بزها دخالت دارد.

چنگ زدن بزغاله:

بز ماده بزغاله‌های تازه به دنیا آمده را آرام چنگ می‌زند. این کار برای این است که آن ها بایستاند، حرکت کنند و شیر بخورند. بز ماده به بزغاله های خود حمله نمی‌کند و یا به همه آن ها آسیب نمی‌رساند. چنگ زدن بزغاله علامتی از طرد کردن او نمی‌باشد. اگر بز ماده بزغاله‌اش را طرد کند، همانطور که توضیح داده خواهد شد، او را نادیده می‌پندارد، او را با ضربه سر هل می‌دهد و او را تنها گذاشته و می‌رود.