نظافت ساختمان دامداری یا محل نگهداری گوسفندان از اقدامات مهم هر دامدار برای حفظ سلامت گله‌‌ای است که در اختیار دارد. فارغ از منطقه جغرافیایی، نوع نژاد و سایر مباحث، فراهم کردن یک زیستگاه یا محل پرورش تمیز برای پرورش این حیونات اهلی می‌تواند از بروز بسیاری از بیماری ها در میان آنها پیشگیری کند.
به دلیل اهمیت این موضوع با اینکه در مقاله‌ای دیگر از سایت بازار گوسفند تحت عنوان ویژگی‌های جایگاه نگهداری دام، به نکات مهمی اشاره کرده‌ایم اما در این مطلب باز هم قصد داریم بر اهمیت این موضوع و چند نکته مهم دیگر تاکید کنیم. جهت آشنایی با اهمیت این موضوع تا انتها با ما همراه باشید.
لزوم داشتن برنامه ریزی درست جهت پاکسازی و تمیز کردن مداوم مکان پرورش گوسفندان
اگرچه بررسی روزانه ساختمان دامداری از لحاظ نظافت و تمیزی باید موضوعی عادی برای همه دامداران باشد اما از آنجایی که در اکثر مواقع این افراد به دلیل مشغله زیاد قادر به پاکسازی جایگاه دامداری خود نیستند باید هر چند وقت یکبار به صورت مرتب کل آغل گوسفندان به صورت اصولی تمیز و ضدعفونی گردد.
برای این منظور باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
مقدار زمانی و تعداد دفعات نظافت جایگاه به بزرگی گله و محیط دامداری شما بستگی دارد. همچنین در گله‌هایی که به صورت سنتی، گوسفندان، بز ها یا گاوها بیشتر در محیط بیرون و مراتع نگهداری می‌شوند، به دلیل کاهش تجمع بار آلودگی و رطوبت در آغل، نیاز به تمیز کردن تا حدودی کاهش پیدا می‌کند.
نکته بعدی این است که در برخی مناطق به خاطر موارد مربوط به آب و هوا، نوع تغذیه دام، اهداف پرورشی، جنس و سن دام اهمیت پاکسازی بیشتر محل نگهداری این حیوانات دو چندان می‌شود.
اینکه شما پرورش دهندگان دام چگونه باید ارزیابی کنید که نیاز به تمیز کردن کل جایگاه دامداری خود دارید یا نه تنها بخشی از این محیط باید فرایند آلودگی زدایی را طی کند، بستگی به فصل، اندازه گله و زمان بندی و تجربه شما بستگی دارد. به صورت کلی نمی‌توان برای هر واحد دامپروری یک برنامه معین تعیین کرد اما حداقل هفته‌ای یکبار الزامی است.
مورد بعدی به این مورد اشاره دارد که صرف نظر از میزان و نحوه ضدعفونی کردن دامداری، باید برای خارج کردن آب و ادرار جمع شده بر روی بستر جایگاه به بهترین شکل ممکن، فکری شود. اگر کف آغل برای مدت طولانی خیس باشد، به دلیل وجود مدفوع دام میزان آلودگی به شدت افزایش پیدا می‌کند. این مورد را هم جدی بگیرید.
در واحد دامپروری صنعتی که سرمایه گذاری های زیادی برای احداث آن انجام شده، اطمینان یافتن از اجرای اصولی یک برنامه ضدعفونی کارآمد، خطر وارد آمدن خسارت های سنگین را به شدت کاهش می‌دهد.
نکات تمیز کردن مرتب دامداری
در حین پاکسازی محل قرارگیری گله حتما موارد زیر را انجام دهید:
- تمام کاه، یونجه، خاک اره یا هر چیزی بر روی زمین قرار گرفته است جهت بسترسازی استفاده شده است، را جمع کنید. از آنجایی که این گیاهان جاذب آب هستند، برای دفع رطوبت و بوی آمونیاک دامداری باید هر چند وقت این عملیات را اجرا کنید.
- اگر از پالت های پلاستیکی یا فلزی در کف دامداری استفاده کرده‌اید، مرتباً آنها جدا کرده و تمیز کنید.
- حتما کنج و سوراخ‌های دیوار، آخور، آبشخور و سایر فضاها را بررسی و نظافت نمایید.
- به صورت مرتب کار کود روبی و خارج کردن کودهای جمع آوری شده از محیط دامداری را انجام دهید.
- هواکش‌ها، دستگاه‌های تهویه و سرمایشی گرمایشی، لبه‌ها و سایر سطوح را برای ارتقای کیفیت هوای وارد شده به فضای بسته دامداری، همیشه گردگیری و تمیز کنید چرا که همیشه گرد و خاک و تار عنکبوت در این فضاها وجود دارد.
- آبشخور و آخور گوسفندان در طول روز حداقل یکبار باید تمیز شوند و دوباره باید با آب تمیز پر شوند.
- بهتره از دستگاه‌های پیشرفته‌ای که جهت این عملیات طراحی شده‌اند استفاده کنید.
برخی از ابزار آلاتی مهم و کاربردی برای تمیز کردن دامداری‌ها عبارتند از:
چنگک، بیل، شعله افکن، دستگاه سمپاش، شوینده، جارو، سطل زباله، پارچه تمیز، ماسک صورت (جهت جلوگیری از استنشاق گرد و خاک)، تراکتور جهت جابجایی گاری تخلیه، لودر و … .
قبل از شروع کار پاکسازی جایگاه شرایط آب و هوایی را بررسی کنید. در بیشتر مواقع لازم است کل گله را به بیرون برای تمیز کاری به بیرون از جایگاه منتقل کنید. اگر شرایط آب و هوا طوفانی یا سرد شود، به گله آسیاب وارد می‌شود. پس بهتره در شرایط جوی مناسب این اقدامات را انجام دهید.
در این لینک با بهترین مرکز فروش گوسفند زنده در تهران آشنا شوید.
استفاده از آهک جهت پاکسازی جایگاه های نگهداری دام و طیور:
آهک به عنوان یک ماده معدنی خاص و پودری در صنعت دامداری، نقش مهمی در ضدعفونی جایگاه های دامداری دارد. این ماده قلیایی و سفید رنگ، رطوبت محیط را خیلی خوب جذب کرده و از رشد عوامل بیماری زا جلوگیری می‌کند. به جز این خاصیت مهم، آهک درصد انتشار آلودگی لاشه و فضولات دامداری را به شدت کاهش می‌دهد و بوی نامطبوع را نیز به خوب جذب می‌کند.
تعمیرات و نوساز قسمت های مختلف دامداری:
به مرور زمان ممکن است کف، دیواره‌ها یا سقف جایگاه به هر دلیل نیاز به تعمیراتی داشته باشد، جهت حفظ رفاه گله و جلوگیری از بروز مشکلاتی مثل چکه باران، توصیه می‌کنیم حتما این تعمیرات را به درستی انجام دهید. بهتره قبل از شروع فصل سرما شروع به کار کنید. علاوه بر تعمیر این قسمت ها، هر وسیله دیگری هم مثل وسایل تهویه، دستگاه های سرمایشی و گرمایشی و … که دچار خرابی شده‌اند هم با تعمیر و بازرسی شوند.
اگر در بخش‌های مختلف سازه ساختمان دامداری از فلزات استفاده شده (مثل نرده‌ها)، حتما چک کنید که این قسمت ها لبه های تیز و برنده نداشته باشند.
آشنایی با جنبه‌ی کمتر شناخته شده فواید ضدعفونی کردن محیط دامداری:
تا اینجای مطلب با مهم‌ترین دلایل اهمیت دادن به مسئله نظافت در دامداری‌ها آشنا شدید. با اینکه نظافت کردن مرتب این امکان سبب جلوگیری از شیوع بیماری‌های مختلفی دامی و رشد بهتر این حیوانات می‌گردد اما جنبه مهم تر این کار این است که در نهایت محصولات سالم تری که حاصل از کار پرورش گوسفند و دیگر دام ها همچون گاو و بز به مصرف انسان‌ها می‌رسد. در بسیاری از کشورهای وارد کننده گوسفند زنده، گوشت و فرآورده‌های لبنی، سلامت این اقلام پیش از ورود به آن کشور باید تایید و حتی در برخی کشورها باید طبق یک سری اصول قرنطینه، کیفیت و سلامت این محصولات دوباره باید ارزیابی شود.
اگر قصد صادرات محصولات دامداری خود را دارید، بیشتر از گذشته به این موضوع اهمیت دهید تا دچار مشکل در بازارهای بین المللی نشوید.
مورد کمتر اهمیت داده شده این است که به طور کلی گوسفندانی که در یک محیط آلوده پرورش داده شوند، مدام در معرض عوامل بیماری زا مثل باکتری‌ها، قارچ ها و میکروب‌ها قرار دارند. به جهت مدیریت پاتوژن ها (عامل بیماری) و استفاده کمتر داروهایی مثل آنتی بیوتیک ها که بعد از مدتی استفاده مقاومت ایجاد می‌کنند، باید به آلودگی زدایی جایگاه نگهداری این حیوانات توجه بیشتری کنید.
لزوم رسیدگی به تمیزی و نظافت مستمر گوسفندان گله
در بحث پرورش گوسفند و دامپروری، به جز اهمیتی که باید برای نظافت محل نگهداری این حیوانات قائل باشیم، می‌بایست به نظافت و تمیزی هر کدام از اعضا گله نیز دقت و نظارت همیشگی داشته باشیم. در همین خصوص باید ضمن پشم چینی و سم چینی مرتب این حیوانات، آنها را هر چند وقت یکبار به روش مخصوص حمام داد.
عدم شستشو دام به ویژه قبل از پشم زنی می‌تواند بر کیفیت پشم چیده شده اثرات نامطلوبی را به همراه داشته باشد.
درباره حمام ضد کنه گوسفند اینجا بیشتر بخوانید.
نتیجه گیری:
در پایان باید توجه داشته باشید که شاید برای کسانی که به تازگی وارد این شغل شده‌اند و تجربه زیادی در رابطه با اهمیت نظافت و حفظ بهداشت محیط نگهداری گوسفندان ندارد، این کار خیلی ضروری به نظر نرسد، احتمالا تفکر چنین دامدارانی بدین خاطر است که هنوز گله شان به خاطر بروز بیماری هایی که با یک آلودگی زدایی و نظافت ساده اتفاق نمی‌افتد، دچار ضرر و زیان های سنگین نشده‌اند.
ضرر و زیان‌هایی که گاهی اوقات حتی منجر به ورشکستگی کل واحد دامداری خواهد شد. به جز امکان شیوع بیماری های مختلف، اگر محیط نگهداری گوسفندان تمیز نباشد، در روند رشد و تولید این حیوانات اختلال ایجاد خواهد شد. پس حتما به صورت مرتب به پاکسازی فضای درونی و بیرونی دامداری خود با هر روش مناسبی که بیشتر در دسترس دارید، اهمیت دهید.
از خدمات این سایت: فروش مرغ و خروس محلی تنها با یک تماس در تهران
