مهم ترین گیاهان سمی برای دام هایی همچون گوسفند
گیاه سمی برای گوسفند
اگر در حرفه پرورش گوسفند تازه کار هستید، ممکن است اطلاعاتی درباره گیاهان سمی برای گوسفند نداشته باشید و یا به خاطر دانش کم خود در مورد این منابع با وحشت به گیاهان مراتع نگاه کنید. شناسایی علف های هرز و گیاهان سمی کار چندان ساده نیستید. علف های هرز و خطرناک می توانند به سرعت در محیط باغ یا مرتع پخش شوند و زیان های هنگفتی را برای دامداران و کشاورزان به وجود بیاورند.
کنترل کردن یک گله بزرگ یا حتی متوسط در مراتع ساده نیست، اما روش هایی همچون استفاده از نرده برای بخش بندی این محیط بزرگ امکان پذیر است. چنانچه در شغل پرورش گوسفند مشغول به فعالیت هستید با شناخت 15 گیاه سمی برای گوسفند قادر خواهید بود، چراگاهی که از آن استفاده می کنید را بخش بندی نموده و با بررسی هر بخش و نرده کشی، خطر مسمومیت گله خود را به شدت کاهش دهید.
البته اطمینان حاصل کردن از محکم بودن و مناسب بودن نرده ها برای جلوگیری از فرار و پخش شدن اعضا گله در محیط مرتع بسیار مهم است.
در ضمن تجربه ثابت کرده است، اگر از جیره غذایی مناسبی که شامل یونجه، غلات و مواد معدنی می باشد برای تغذیه این حیوانات استفاده کنید، دیگر گوسفندان برای خوردن گیاهان دیگر چندان وسوسه نمی‌شوند.
با تمام تفاسیری که اشاره کردیم، بهتر با 15 گیاه سمی برای گوسفند جهت جلوگیری از مسمومیت های غذایی، آشنا شوید.
زنبق
گل زنبق معمولا برای اهداف زینتی پرورش داده می شوند. احتمال رشد آن در مراتع کم است اما با این حال اگر این گیاه در امتداد حصارهای موجود در چراگاه ها یا نقاط دیگر دیده شد باید به حذف آنها اقدام نمایید ، زیرا گوسفندان معمولا با علاقه این گل خاص را مصرف می کنند. خوردن بیش از اندازه آن می تواند سبب بروز مشکلات گوارشی برای این حیوانات شود.
در بازار گوسفند بخوانید: جدید ترین تحولات قیمت گوسفند زنده در سراسر کشور
درخت راج (Holly)
در مقادیر کم، مصرف این گیاه مشکلات جدی را ایجاد نمی‌کند اما هنگامی که میوه آن به صورت مدام و زیاد توسط گوسفندان خورده شود، می تواند باعث اسهال، استفراغ و گیجی شود.
برگ ریواس
برگ های ریواس تقریبا برای همه حیوانات سمی هستند. به همین دلیل است که ما انسان ها نیز به جای برگ، ساقه این گیاه خوشمزه را مصرف می کنیم . استفاده از برگ ریواس برای تغذیه گوسفندان می تواند علائمی همچون ترشح زیاد بزاق، تشنج و حتی مرگ این حیوانات اهلی را در پی داشته باشد.
سبزیجات چلیپایی
در حالی که معده گوسفندان قادر به هضم یک تکه از کلم بروکلی می‌باشد ولی باید مراقب تغذیه بیش از حد سبزیجات چلیپایی (آرگولا، بوک چوی، کلم چینی، کلم بروکلی، جوانه بروکسل، کلم، گل کلم، تربچه، شلغم، واسابی، کلم برگ یا کِیل (kale) ، خردل، شلغم، ماکا، و غیره ) باشید. نشانه های مسمومیت با این گیاهان عبارتند از : حساسیت به نور، تکان دادن سر، استفراغ ، گواتر و … .
علف شیر
اگرچه پروانه ها این گیاه را دوست دارند اما اگر گوسفند نگهداری می کنید، اصلا گیاه خوبی برای این حیوانات محسوب نمی‌شود. خوردن زیاد آن می تواند منجر به بروز علائمی مثل آبریزش، کاهش اشتها، مشکل در تنفس، تشنج و حتی مرگ شود.
گل راعی
خطرات مصرف این گل تنها مربوط به عوارض گوارشی نمی شود بلکه می تواند باعث تحریک پوست و بروز تاول های شدید نیز گردد. در صورت بلع، ممکن است مدتی تا ظهور علائم طول بکشد (گاهی تا 3 هفته) در نتیجه تشخیص این نوع مسمومیت دشوار است.
گیاه سملک
خوردن بیش از حد این گیاه برای گوسفندان به خصوص میش های آبستن خطرناک خواهد بود زیرا این گیاه می تواند منجر به سقط جنین ( سقط بره ) شود.
گیاهان تاجریزی (Nightshades)
گیاه سمی برای گوسفند
مصرف این گیاه برای گوسفند خطرناک است. چنانچه در مراتع و مزارعی که دام های خود را برای چرا به آنجا می‌برید، چنین گیاهی را مشاهده کردید، باید نسبت به حذف آن اقدام نمایید.
سرخدار (Yew)
درختچه های سرخدار اغلب در اطراف منازل روستایی و عشایری رشد می کنند و بسیار ارزشمند نیز می باشند. اما با این حال مصرف آن توسط گوسفندان بسیار خطرناک است و در صورت استفاده سبب مرگ و میر آنها خواهد شد. گوسفندانی که به واسطه خوردن این گیاه مسموم شده اند، به ندرت بهبود می‌یابند.
بلوط
هم میوه بلوط و هم جوانه های نرم و لطیف درختان بلوط می توانند باعث مسمومیت شدید شوند. علائم این نوع مسمومیت عبارتند از:
بی اشتهایی و تشنگی زیاد و غیره.
سرخس (Bracken Fern)
گیاه سمی برای گوسفند
خطر مسمومیت به واسطه خوردن چنین گیاهی برای حیواناتی همچون گوسفند بسیار زیاد است. علائمی چنین مسمومیتی اغلب با بروز تب، بی حالی و ترشحات مخاطی نمایان می‌شود.
گل نیلوفر (Morning Glory)
این گل از زیبایی حیرت آوری برخوردار است و در اغلب باغ ها و گلخانه ها و … برای مصارف زینتی پرورش داده می‌شود. ولی با وجود زیبایی خوردن آن توسط گوسفند مضر است.
گیاه عشقه (English Ivy)
گیاه سمی برای گوسفند
پیچک انگلیسی تقریبا برای هر نوع دامی مسمومیت زا محسوب می شود. علائم این نوع مسمومیت غالبا با تشنگی زیاد دام، اسهال و تنفس سریع نمود پیدا می‌کند. مسمومیت شدید حتی می تواند باعث بی هوش و مرگ حیوان نیز شود.
برگ بوی کوهی (Mountain Laurel) :
از دیگر گیاهان مضر که مصرف آن به بروز مشکلاتی همچون بی اشتهایی، بی حالی، ترشح زیاد بزاق و مرگ در گوسفندان منجر می‌شود.
درخت گیلاس وحشی
اکثر متخصصان بر مسمومیت زا بودن استفاده از چنین گیاهی برای گوسفندان اتفاق نظر دارند . چوب و میوه این درخت چندان سمی نیست اما برگ ها آن خطرناک است. مسمومیت آن سریع رخ می دهد و درمان دشواری دارد. حیوان شما ممکن است از تشنج رنج ببرد، کمی تکان بخورد و در نهایت بر روی زمین بیافتد و دچار مرگ ناگهانی شود.
مهم ترین علائم مسمومیت در اثر خورد گیاهان سمی برای گوسفند
در حالی که پیشگیری از عدم کاشت گیاهان سمی در مراتع و باغ ها جهت دفع سموم احتمالی بهترین راه برای محافظت از گوسفندان محسوب می‌شود، واقعیت این است که به هر حال احتمال بروز حوادث از این قبیل برای گله داران وجود دارد. ممکن است چند گیاه را با وجود بررسی های زیاد از بین نبرده باشید، یا سمی بودن آن را اشتباه تشخیص دهید، و از همه بدتر اصلا با چنین موضوعی آشنایی نداشته باشید.
در هر صورت باید در صورت بروز علائم زیر سریعا از دامپزشک جهت جلوگیری از خطر مرگ و میر کمک بخواهید. ظهور مواردی همچون کم اشتهایی، انزوا از سایر اعضا گله، مشکلات تنفسی، گیجی، نفخ، تشنج، نوشیدن مقادیر زیاد آب، بی حالی و خستگی، تهوع و اسهال را جدی بگیرید.
آیا گوسفندان می‌توانند فقط قسمت سمی گیاه را مصرف کنند؟
گاهی اواقات فقط بخشی از یک گیاه مثل ریشه، برگ یا دانه آن سمی است. همچنین برخی گیاهان در مراحل خاصی از رشد خود سمی هستند. در این گونه حالات باز هم مصرف آن برای گوسفندان خطرناک خواهد بود.
سایر عوامل مسمومیت زا برای گوسفند
به جز گیاهان عناصر خطرناک دیگری نیز وجود دارند که باید به عنوان یک دامدار مراقب آنها نیز باشید :
- مس
مس عنصری است که اگر مقادیر زیادی از آن در بدن گوسفند وجود داشته باشد، با خطراتی برای سلامتی این نوع دام زنده همراه خواهد بود . اگرچه وجود این ماده معدنی در بدن گوسفندان ضروری است اما مس زیاد می تواند منجر به بروز نشانه هایی مثل از دست دادن اشتها، کم خونی، ضعف استخوان، پوشش ضعیف پشم و موارد دیگر شود. در موارد شدید، می تواند کشنده نیز باشد. اگر از مکمل های معدنی استفاده می کنید ، حتما در نظر داشته باشید که این مکمل مخصوص گوسفندان تهیه شده باشد و از آن برای سایر دام های خود مانند بزها به هیچ وجه استفاده نکنید.
در مورد عوارض مسمومیت با مس در گوسفند اینجا بیشتر بخوانید.
- جلبک
جلبک ها ، به ویژه جلبک های سبز آبی ، می توانند علائمی را شبیه به واکنش های آلرژیک در گوسفندان ایجاد کنند. علائم از قسمتی از بدن شروع شده و معمولا سبب تشنج و مرگ این حیوانات می شود. از آنجایی که جلبک ها اغلب در آب های راکد و گرم رشد می‌کنند، باید حتما محل آبشخور گوسفندان مدام تمیز شود.
- سوسک تاول زا
گوسفند ، حشرات را نمی خورد اما سوسک ها تاول زا اغلب در یونجه زارها پنهان می شوند . این مکان مخفیگاه های معمولی برای این نوع سوسک تلقی می شود. در بدن این حیوانات سمی به نام کانتاریدین وجود دارد که می تواند حتی در مقادیر کم نیز حیواناتی همچون گوسفند را بکشد . احتمال آلودگی یونجه در برداشت اول نسبت به برداشت های دیرتر کمتر است.
- مسمومیت در اثر مصرف زیاد غلات
این نوع مسمومیت که به عنوان اسیدوز نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می دهد که گوسفندان مقادیر زیادی غلات بخورند . مصرف بیش از حد غلاتی همچون جو باعث می شود که کربوهیدرات ها به جای هضم شدن در شکمبه، تخمیر شوند و گاز ایجاد کنند. نفخ و اسهال دو مورد از مهم ترین علائم این نوع مسمومیت محسوب می شود.
- مایکوتوکسین ها
مایکوتوکسین ها، موادی هستند که توسط کپک ها تولید می‌شوند. این مواد می توانند برای انواع حیوانات مضر باشند و گوسفندان را از طریق خوردن غذای آلوده که در محیط گرم و مرطوب نگهداری شده است، آلوده کنند. برای پیشگری از این موضوع، لازم است محل نگهداری علوفه گوسفندان تمیز، خنک و خشک باشد.
در ادامه بخوانید : فروش مرغ و خروس محلی در تهران
سخن آخر :
با وجود تمامی این گیاهان و عناصری که به آنها اشاره کردیم، باید بگوییم که گوسفندان موجودات سازگار و سر سختی هستند. معده این حیوانات قادر به هضم طیف گسترده ای از منابع غذایی می باشد اما برای اینکه به بهترین نرخ بازدهی از رشد در گله گوسفندان دست پیدا کنید، تهیه یک جیره غذایی مناسب که متشکل از یونجه، کاه، جو، مکمل ها معدنی و … باشد، بسیار کارساز خواهد بود. اگر می خواهید در مورد تغذیه گوسفند به نکات بیشتری دست پیدا کنید، حتما مقاله ای که تحت همین عنوان در سایت بازار گوسفند تهیه شده است را مطالعه نمایید.
