جستجو
این کادر جستجو را ببندید.
جستجو
این کادر جستجو را ببندید.
15 فروردین 1403

ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری

دامداری و محیط زیست
فهرست مطالب

ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری چیست؟

در این مقاله به بررسی ارتباط دامداری با تغییرات آب و هوایی و همچنین میزان تاثیر این حرفه بر گرمایش زمین می‌پردازیم. اگر در حرفه دامداری مشغول به فعالیت هستید و به حفظ محیط زیست نیز اهمیت می‌دهید، حتما این مطلب را تا انتها بخوانید.

  1. آیا می دانید تا سال 2050 جمعیت انسان ها به بالای 9.5 میلیارد نفر خواهد رسید؟
  2. آیا تا به حال فکر کرده اید که اصلا سیاره زمین می تواند میزبان تعداد بیشتری از ما انسان ها باشد؟
  3. آیا تولید مواد غذایی برای چنین جمعیت امکان پذیر است؟

شاید تا به حال حتی به چنین سوالاتی فکر هم نکرده باشید اما مهم است که بدانید، خیلی زود بشریت در صورت رعایت نکردن برخی نکات با مشکل از بین رفتن منابع طبیعی همچون هوا، آب، جنگل مواجه خواهد شد. پرورش بی‌رویه دام‌هایی همچون گوسفند، گاو، بز و گاومیش به طرق مختلف بر محیط زیست تاثیر می‌گذارد و تغییرات آب و هوایی نامطلوب، از بین بردن تنوع زیستی و منابع آب و زمین را به همراه خواهد داشت.

 

به عنوان مثال تبدیل جنگل ها به زمین های کشاورزی و دامداری یکی از مهم ترین دلایل جنگل زدایی است. جالب است بدانید که در جهان هر چند ثانیه یک تا دو هکتار از جنگل های بارانی برای پرورش دام و تولید محصولات کشاورزی تغییری کاربری داده می‌شوند. جنگل ها زیستگاه طبیعی بیش از 70 درصد از گونه های گیاهی و جانوری جهان هستند. بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی در حال انقراض به دلیل این مشکل در چنین وضعیتی قرار گرفته است. سرعت سریع قطع درختان می تواند به قشر بزرگی از مردم که برای امرار معاش به این منابع نیازمند هستند، آسیب وارد کند.

آب یکی دیگر از منابع طبیعی است که به سرعت در حال آلوده شدن می‌باشد. با وجود اینکه تنها 2 تا 3 درصد از کل آب های جهان شیرین است اما حجمی بسیار زیادی از همین مقدار نیز برای مصارف کشاورزی و پرورش و تولید محصولات حیوانی مورد استفاده قرار می گیرد.

پیامد های اکوسیستمی ورود گازهای گلخانه ناشی از پرورش دام به محیط زیست:

نگرانی مهم دیگر در مورد ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری انتشار گاز های گلخانه ای می باشد. اصولا بخش پرورش دام به مقادیر قابل توجهی از منابع طبیعی نیاز دارد و همچنین تحقیقات نشان داده است که این صنعت نقش مهمی در انتشار و افزایش میزان منتشر شدن گازهای گلخانه ای در جو زمین دارد تا جایی که حدود 14.5 درصد حجم کلی پخش شدن چنین گازهای در جو زمین را دامپروری به خود اختصاص داده است.

گاز گلخانه ای دامداری

مهم ترین گاز های گلخانه ای تولید شده ناشی از فعالیت های دامپروری در جهان عبارتند از :

  • متان
  • اکسید نیتروژن

در چندین سال گذشته به دلیل افزایش نیاز مردم جهان به محصولات دامی، شدت تولید چنین گازهای نیز افزایش پیدا کرده است . به وجود آمدن چنین خطری سبب شده است که بسیاری از کشورهای توسعه یافته به فکر تعیین استراتژی هایی برای کاهش شدت انتشار اینگونه گازهای باشند.

اگرچه پاسخگویی مناسب به افزایش تقاضای مردم جهان برای محصولات دامی به سادگی امکان پذیر نیست و نیازمند توسعه یافتن هرچه بیشتر این صنعت می باشد اما به هر حال باید خطرات تغییرات آب و هوا را نیز در نظر گرفت.

اهمیت این موضوع سبب شده است که حتی شرکت های پیشرفته علمی نیز برای افزایش اثر بخشی استراتژی های کاهش حجم گاز گلخانه ای وارد میدان شده و تعاملات پیچیده ای را بین بخش های مختلف سیستم های دامداری ایجاد کنند.

چرا ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری را باید جدی گرفت؟

تاثیرات مخرب دامداری بر محیط زیست از طریق انتشار گازهای گلخانه‌ای

همانطور که اشاره کردیم، اگر ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری را جدی نگیریم، در آینده ای نه چندان دور با مشکلات زیست محیطی و پدیده گرمایش زمین مواجه خواهیم شد. بر اساس گزارشات سازمان ملل جمعیت جهان به حدود 8 میلیارد نفر رسیده و تنها در 10 سال گذشته تقریبا این جمعیت افزایش یک میلیارد نفری را تجربه کرده است. اگرچه شاید این رشد به دلیل مشکلاتی کمی کندتر از پیش بینی ها بوده باشد اما به هر حال در سال 2050 تعدادی افرادی که بر روی زمین زندگی خواهند کرد به بیش از 9 میلیارد انسان می رسد.

به طور کلی رشد جمعیت، شهرنشینی و افزایش درآمد در کشورهای در حال توسعه عامل اصلی برای افزایش تقاضای محصولات دامی خواهد بود. این رشد تقاضا به مقادیر قابل توجهی از منابع طبیعی نیاز خواهد داشت . مصرف این منابع با تولید گاز های گلخانه‌ای و افزایش دمای زمین همراه خواهد بود.

 

تاثیر و ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری چقدر است؟

تاثیر و ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری چقدر است؟

مهم ترین گازهای گلخانه ای حاصل از دامداری و دامپروری، متان و اکسید نیتروژن هستند. متان که عمدتا از طریق تخمیر مواد غذایی در روده و ذخیره کود تولید می شود گازی است که در گرم شدن کره زمین 28 برابر بیشتر از دی اکسید کربن تاثیر دارد. میزان تاثیر اکسید نیتروژن نیز بسیار بیشتر از دی اکسید کربن می‌باشد.

علاوه بر گاز های گلخانه ای تولید شده ناشی از تخمیر روده ای مواد غذایی دام ها و ذخیره کود، تولید خوراک نیز همراه با انتشار دی اکسید کربن و چند نوع گاز دیگر بوده و به یکی دیگر از عوامل مخرب تبدیل شده است.

تولید کود های مصنوعی و سموم دفع آفات و همچنین سوخت های فسیلی در مزارع کشاورزی و مجتمع های دامپروری را نیز نباید برای اثرات مخرب زیست محیطی از قلم انداخت.

پس اگر بخواهیم به صورت خلاصه عوامل مخرب زیست محیطی دامداری و دامپروری را ذکر کنیم باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:

  1. تولید گازهای گلخانه ای ناشی از تخمیر مواد غذایی در دستگاه گوارش دام ها و ذخیره سازی کود
  2. تغییر کاربری زمین ها و مراتع طبیعی
  3. استفاده و تولید بیش از حد سموم دفع آفات برای افزایش تولید خوراک دامی
  4. ورود شیرابه کود های دامی و فاضلاب دامداری ها به منابع آبی زیر زمینی و رودخانه ای

تخمیر روده ای دام ها چگونه منجر به تولید گاز های گلخانه ای می شود؟

اساسا تخمیر مواد غذایی در روده بخشی طبیعی از روند هضم غذا برای نشخوارکنندگان می باشد. از آنجایی که دستگاه گوارش نخشوارکنندگان چند بخشی بوده، زمانی که این مواد غذایی وارد روده می شوند از طریق انواع باکتری های موجود در این قسمت از بدن دام های زنده، غذا تجزیه و انرژی آن به بدن این حیوانات وارد می‌شود. پس از پایان این مرحله مواد زائد گازی این فراینده همچون کربن دی اکسید و متان به طور عمده بایستی از سیستم گوارش دام خارج شود. افزایش تکرار چنین فرایندی برای پاسخگویی به نیازهای غذایی جامعه بشری خود به خود منجر به تولید گازهای گلخانه ای خواهد شد.

ذخیره کود دامی چه ارتباطی با تغییرات آب و هوایی دارد؟

تحقیقات و شواهد زیادی نشان می دهد که ذخیره سازی نامناسب کود های دامی به عنوان یکی از مهم ترین منابع انتشار گاز های متان و اکسید نیتروژن محسوب می‌شوند. اگر انواع مواد آلی حاصل از هضم غذا در دستگاه گوارش دام های پرورش یافته در مجتمع های دامپروری به صورت صحیح ذخیره سازی، دفع و مصرف نشوند، به مرور زیان های جبران ناپذیری برای محیط زیست خواهند داشت.

تولید خوراک دامی و خطرات زیست محیطی:

تقریبا بیش از 40 درصد از منابع غذایی کشت شده توسط بشر به عنوان خوراک برای پرورش انواع دام زنده مورد استفاده قرار می‌گیرد. انتشار شکل های مختلف از گازهای گلخانه ای برای تولید چنین محصولات میزان کمی نیست تا جایی که حتی برخی از نتایج مطالعات حدود 45 درصد از کل گازهای گلخانه ای ناشی از دامپروری را برای بحث تولید خوراک در نظر گرفته اند.

به جز این مورد کشت بیش از حد زمین های کشاورزی، هدر رفت زیاد آب، ورود مواد شیمیایی مضر برای سلامت انسان ها به خاک از طریق کود های کشاورزی از دیگر معضلات مدیریت نادرست در این صنعت به حساب می آیند.

با وجود این مسائل راهکارهای کاهش خطرات زیست محیطی توسعه دامداری چه مواردی می باشد؟

ارتباط دامداری و محیط زیست

به طور کلی بین شدت انتشار گازهای گلخانه ای و مسائل زیست محیطی با میزان بهره وری دام ها ارتباط معکوسی وجود دارد به این صورت که هر چه یک حیوان پر فایده تر باشد و محصولات دامی بیشتری تولید کند، البته با استفاده از روش های نوین دامپروری می توان تا حدود زیادی تاثیرات نامطلوب زیست محیطی دامپروری را کاهش داد.

استفاده از پتانسیل ژنتیکی دام های پربازده، جنگل زدایی، بهره گیری از تکنولوژی در دامپروری، مدیریت اصولی و علمی از مهم ترین راهکارهای پاسخگویی مناسب به افزایش تقاضا برای محصولات دامی و کاهش خطرات زیست میحطی می باشند. کشاورزی و دامپروری به صورت صنعتی به هر حال بدون عوارض نیست اما بایستی استاندار های زیست محیطی و استراتژی های کاهش عوارض در نظر گرفته شود.

  • با دامداری صنعتی و شیوه های اجرای آن در این مقاله بیشتر می توانید آشنا شوید.

متاسفانه هنوز در جهان قوانین متناسبی  برای این پدیده در نظر گرفته نشده است اما به دلیل زود هنگام بودن بروز فاجعه، مردم خود باید به دنبال یافتن بهترین راهکار باشند تا علاوه بر تامین نیازهای غذایی از طریق دامپروری، خطرات زیست محیطی نیز مدیریت شوند.

توجه: با وجود مباحث مختلفی که در مورد تاثیرات مخرب دامداری بر محیط زیست اشاره شد، اما به هرحال در این زمینه نباید تنها از معایت این حوزه صحبت کرد چرا که ما انسان‌ها به واسطه پرورش دام و تولید محصولات دامی متنوع قادر به تامین مواد مغذی مورد نیاز و ایجاد یک زنجیره اقتصادی پرسود برای خود هستیم. در شیوه‌های نوین دامپروری که برای جوامع در حال توسعه طراحی شده‌اند، می‌توان به طور قابل توجه‌تری زیان‌های این شغل را کاهش داد و تولیدات آن را به حداکثر رساند. در حالی که برخی از کارشناسان معتقد به زیان آور بودن صنعتی شدن حرفه دامپروری هستند، اما مطالعات تجربی متعددی بهبود بهره‌وری و کاهش قابل توجه انتشار گازهای گلخانه‌ای از واحدهای صنعتی را نشان می‌‎دهد.

نمونه‌ای از این تحقیقات در مناطقی از کشور اتیوپی اجرا شد که به سبب آموزش‌های صورت گرفته شده، دامداران توانستند با مدیریت علفزارها هم میزان تغذیه دام‌های خود را بهبود بخشند و در عین حال از خاک و آب نیز حفاظت کنند.

خاک‌های علفزارهای پربارتر آنها مقادیر بیشتری کربن را جذب کرده و مقدار کل انتشار گازهای گلخانه‌ای تولید شده توسط گله‌های آنها کاهش یافته است. در یک پروژه مرتبط دیگر نیز در کشور کنیا که به منظور بهبود تغذیه دام‌ها و دسترسی راحت‌تر دامداران به بازارهای فروش دام انجام شود، منجر به کاهش سن پروار دام مناسب فروش شد. اجرای این طرح صنعتی نیز باعث کاهش مصرف بیش از حد منابع چراگاه‌ها و آب شد.

تاثیرات گرمایش جهان بر دامداری

افزایش دما جهان و آینده دامداری:

خب تا اینجا در مورد تغییرات آب و هوایی اطلاع پیدا کردید، اما به عنوان یک دامدار باید برای محافظت از گله‌ای که سالها زحمت جمع کردن آن را کشیدید، به فکر باشید.

در همین چند سال گذشته دامداران به تدریج اثرات گرما شدن زمین و تغییرات اقلیمی را کرده‌اند. آنها به وضوح خشکسالی را در طی این سالها در مناطقی دیده‌اند که اصلا برای آنها قابل تصور نبود.

در مجموع در میان افزایش دما و موج های گرمایی بی سابقه، کشاورزان و دامداران در سرارس جهان شاهد این مسئله بوده‌اند که سلامت و تولیدات دام های آنها در معرض تهدید قرار گرفته است.

به طور کلی روش هایی که یک حیوان خاص به استرس گرمایی واکنش نشان می‌دهد، متفاوت است، اما گاو، گوسفند، بز و انواع طیور همگی مستعد ابتلا به این تنش به خصوص هستند.

در دنیا مناطق مختلفی مانند سواحل غربی کانادا، شمال غربی اقیانوس آرام و بریتانیا از نواحی با آب و هوای مناسبی بودند، که اخیراً با مقادیر تغییرات آب هوایی دسته و پنجه نرم کرده اند.

با این حال محققان در تلاش اند که با تحقیقات جدید به درک و پیداکردن راه حل هایی برای مقابله با چالش هایی که در چند دهه آینده برای فعالان صنعت دامداری و کشاورزی به وجود آید، می‌پردازند.

هدف از این تحقیقات این است که کشاورزان و دامدارن در زمان بحران به دلیل آمادگی کمتر دچار ضرر و زیان های غیر قابل جبران شوند. حتی اگر در حالت خوشبینانه روند گرمایش زمین کنترل شود، احتمالا در آینده نه چندان دور شاهد تغییراتی قابل توجه در سیستم های پرورش دام باشیم.

 

نمونه از این قبیل تغییرات عبارتند از:

  1. ساخت سیستم های تهویه و خنک کننده جدید، ارزان و در دسترس
  2. اصلاح ژنتیکی در راستای داشتن دام هایی که به تنش گرمایی حساسیت زیادی ندارند.
  3. تولید خوراک هایی که در زمان مصرف و هضم دمای بدن حیوان را افزایش نمی‌دهند.

اما نگرانی دانشمندان با وجود پیگیری چنین تحقیقات این است که در کشورهای فقیر به ویژه در نواحی جنوب صحرای آفریقا، جنوب شرقی آسیا و آمریکای لاتین دامداران از حمایت های مالی جهت ایجاد تغییرات لازم برخوردار نشوند.

در این مناطق دام های منبع بسیاری مهمی برای امرار معاش خانواده ها هستند. با اینکه آنها کمترین سهم در بحث گرمایش زمین دارند اما به طور حتم این افراد بیشترین تاثیر را از تغییرات آب و هوایی متحمل می‌شوند.

تغییرات اقلیمی و اثرات آن بر بهره وری دام هایی همچون گاو و گوسفند

تغییرات اقلیمی و دامداری

طی تحقیقات صورت گرفته شده در اروپا، هواشناسان پیش بینی می‌کنند که تغییرات آب و هوایی باعث می‌شود که در آینده نه چندان دور ما با زمستان ها گرم تر و مرطوب تر و تابستان ها خشک تر و با دمای بیشتر رو به رو شویم. این شرایط اقلیمی جدید باعث پدید آمدن مشکلات جدی بر روی دام های ما خواهد شد. در ادامه برخی از تاثیرات نامطلوب گرم شدن کره زمین و ارتباط آن با صنعت دامپروری را مورد بحث قرار خواهیم داد.

به وجود آمدن استرس گرمایی بیشتر در میان اینگونه حیوانات

محققان استرالیایی طی یک تحقیق جامع بر روی میش های نژاد مرینو متوجه شده اند که استرس گرمایی یک عامل خطرناک و رایج برای کاهش بهره وری و سقط جنین این حیوانات می‌باشد. آنها همچنین متوجه شده اند که حتی یک موج گرمایی کوتاه مدت نیز علاوه بر افزایش خطر سقط جنین، آمار تلفات را نیز افزایش می‌دهد. نخشوار کنندگان باردار و شیرده نسبت به هم نوعان غیرباردار و غیر شیرده خود بیشتر مستعد ابتلا به استرس گرمایی هستند.

همچنین تولید شیر در گاوهایی شیری می‌تواند در چنین شرایطی می‌تواند تا 25 درصد نیز کاهش پیدا کند.

افزایش بیماری در گله های دامی

شواهد حاکی از آن است که تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دام ها را بیشتر مستعد ابتلا به بیماری های مختلف می‌کند. این پدیده بیشتر به دو دلیل اتفاق می‌افتد. یا مستقیماً از طریق سرکوب سیستم ایمنی و یا از طریق به وجود آمد شرایط مساعدتر برای خود پاتوژن ها (عامل بیماری زا) که آنها را مقاوم تر و قابل انتقال تر می‌کند.

افت کیفیت خوراک تولیدی برای دام ها

اگرچه سطوح بالاتر دی اکسید کربن و دمای گرمتر می‌تواند به رشد سریع علوفه کمک کند اما به دلیل افت کیفیت و کاهش تجمع ماده خشک، پروتیئن و مواد معدنی در این گیاهان برای دام ها ارزش غذایی چندانی نخواهند داشت.

 

در پایان امیدواریم که نکات مطرح شده در این مطلب برای شما مفید بوده باشد و به خوبی توانسته باشیم موضوع ارتباط تغییرات آب و هوایی با دامداری را برای شما عزیزان شرح دهیم. اگر نظر یا پیشنهادی در این باره داشتید، می توانید آن را در بخش نظرات سایت با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.

  • ارائه شده توسط وب سایت بازار گوسفند (بهترین مرکز خرید دام زنده)

شماره های تماس


جهت سفارش گوسفند زنده با بهترین کیفیت گوشت دهی به همراه خدماتی متنوع از جمله ارسال و ذبح رایگان و بهداشتی با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید

                   021-66000798  | 09197124011
اشتراک در
اطلاع از
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

بهترین راهکار ترویج و گسترش رژیم غذایی گیاهی بین جوامع انسانی است.