مشخصات گوسفندان مرینوس (merino)
گوسفندان مرینوس به عنوان یکی از نژادهای پربازده و محبوب در سراسر جهان شناخته می‌شوند و به طور گسترده‌ای در بسیار از کشورها به صورت هم خالص و هم ترکیب شده با سایر نژادها وجود دارند.
منشا و پراکندگی اصلی این نژاد در کشور اسپانیا بوده و از نظر اقتصادی نیز نگهداری و پرورش آنها تحت شرایطی مشخص بسیار مقرون به صرفه است. در طول قرن‌ها گوسفند مرینوس به کشورهای زیادی صادر شده است از جمله آلمان، ایتالیا، استرالیا، نیوزلند و … . میانگین وزنی این نژاد در دسته گوسفندان متوسط و تقریبا لاغر قرار دارد.
مطلب پیشنهادی : آخرین قیمت گوسفند زنده
این نژاد به دلیل تولید پشم با کفیت و نرم، نقش مهمی در توسعه اقتصادی دامپروری در این کشورها داشته‌اند.
صدها نوع پشم گوسفندی از نژادهای مختلف وجود اما بدون شک پشم گوسفندان مرینوس بهترین کیفیت و دوام را دارد.
الیاف پشم آنها حدود 17 تا 24 میکرو‌متر قطر دارد. جالب است بدانید که موی انسان می‌تواند ضخامتی بین 50 تا 100 میکرون داشته باشد. این موضوع به خوبی نشان دهنده ظرافت و انعطاف پذیری این نوع پشم است.
همچنین قابلیت ترکیب شدن با انواع ترمه و ابریشم را دارا است. همانند تمامی پشم‌های طبیعی این پشم گوسفندان مرینوس نیز از کراتین تشکیل شده و حاوی مقادیر کمی سدیم، چربی و کلسیم است.
با وجود فواید بسیار پرورش این نژاد معروف و خاص اما در دهه های گذشته کاهش چشمگیری در تعداد آنها رخ داده است تا جایی این گوسفندان جزو نژادهای در معرض خطر قلمداد کرده‌اند. به طور کلی گوسفندان مرینوس به سه دسته A , B , C تقسیم بندی می‌شوند که هر کدام تفاوت هایی با یکدیگرند دارند.
قوچ های آنها شاخدار بوده اما گوسفندان میش مرینوسی شاخ ندارند، شاخ های این نژاد بلند و دراز و همچنین مارپیچی شکل است.
تاریخچه گوسفندان مرینوس در اسپانیا
در مورد تاریخچه پیدایش و گسترش گوسفند مرینوس در میان مورخان اختلاف نظرات وجود دارد اما طبق آنچه که در کتب مرتبط کشور اسپانیا یافت شده است برای اولین بار مشخصات این حیوانات در قرن 12 میلادی به ثبت رسیده است. ویژگی های بسیار مفید و خوب گوسفند مرینوس سبب شده است که نه تنها در بسیاری از کشورها دامداران مایل به پرورش آنها باشند بلکه جزو برجسته ترین نژادها نیز محسوب می‌شوند. بیشتر کشورهایی که این نوع گوسفند را به صورت بومی در اختیار ندارند سعی می‌کنند که از طریق جفت گیری با نژادهای بومی و اصلاح نژاد، ژنتیک گوسفند مرینوس را وارد چرخه دامی خود کنند.
دامداران اسپانیایی که اقدام به پرورش گوسفند مرینوس می کردند در قرن های سیزده و چهاردهم میلادی سعی می کردند که حتما در گله خود گوسفندان انگلیسی را نیز نگهداری کرده و از آنها برای تکثیر نسل گوسفندان خود استفاده کنند. بیشتر گله های این حیوانات به خانواده های ثروتمندان، اشراف و کلیسا تعلق داشته اند. در فصول سرد آنها را در ارتفاعات شمالی می چراندند و در فصول گرم دشت های جنوبی اسپانیا میزبان این دسته از گوسفندان بوده اند.
البته توجه داشته باشید که به جز اسپانیا در کشورهای دیگری همچون مراکش و ایتالیا نیز نشانه هایی از حضور این در زمان های دور نژاد یافت شده است. همچنین در حدود سال 1788 این گوسفندان به استرالیا برای پرورش فرستاده شدند.
اهمیت تاریخی گوسفند مرینوس:
در گذشته به دلیل مرغوبیت بسیاری بالایی که پشم این نژاد برای تولید محصولات نساجی و پوشاک داشت ، بیشتر گله های مرینوس در اروپا متعلق به کلیسا و اشراف بودند.
با سایر نژادهای گوسفندان خارجی آشنا شود.
ظاهر این حیوانات بسیار زیبا بوده و اندازه جثه آنها متوسط است. بعضی از این گوسفندان دارای شاخ و بعضی دیگر فاقد شاخ هستند. سایز لاشه این حیوانات غالبا کوچکتر از گوسفندانی است که برای تولید گوشت پرورش داده می‌شوند. توانایی تحمل انواع شرایط آب و هوایی را دارند و با بیشتر اقلیم ها سازگار هستند. سالیانه چندین بار باید پشم آنها کوتاه شود زیرا میزان رشد و تولید پشم در این حیوانات بسیار بالا است. از پشم گوسفند مرینوس در انواع صنایع نساجی و تولید پوشاک استفاده می شود و پشم آنها بسیار پرطرفدار است. به همراه تولید پشم، برای تولید گوشت کم چربی نیز این نژاد بسیار مناسب است. وزن دام بالغ گوسفندان مرینوس نر بین 80 تا 105 کیلو و ماده 55 تا 80 کیلو گرم می‌باشد.
به مانند پشم سایر نژادهای دامی گوسفندی، پشم این حیوان نیز حاوی مقادیر مناسبی از لانولین است.
نحوه پرورش گوسفند مرینوس:
شیوه پرورش گوسفندان مرینوس بی شباهت به پرورش دیگر نژادها نیست. این حیوانات به یک رژیم غذای مقوی از یونجه، غلات و علوفه چراگاهی نیازمند هستند. اما چند نکته اضافی در مورد ساختمان نگهداری آنها وجود دارد.
در کل آنها از آنجایی که نیاز به دسترسی مداوم به آب شیرین و تمیز و همچنین مراقبت های دامپزشکی دارند باید در یک محیط بزرگ و تمیز نگهداری شوند.
و اما در آخر اینکه واقعا پرورش گوسفندان مرینوس به خصوص در ایران سود آور است یا نه را ما نمی توانیم به صورت قطعی پاسخ دهیم ولی به هر حال از آنجایی که در ایران نژادهای مرغوب زیادی در دسترس داریم و و اینکه تولید پشم در ایران بازده ای اقتصادی زیادی ندارد، دامداران زیاد مایل به نگهداری از آنها نیستند.
نکات ویژه ای که باید در هنگام پروش دام های مرینوس به آنها عمل کنید:
در هنگام پرورش این نژاد در مجتمع دامپروری خود باید چند نکته را در نظر داشته باشید.
پشم چینی منظم
چون گوسفندان مرینوس اساسا برای تولید پشم پرورش داده می‌شوند، در مقابل سایر نژاد به پشم چینی مرتب و دقیق تر نیازمند هستند. مرینوس نژادی نیست که بتواند خیلی از خود مراقبت کند. پس دو بار در سال چیدن پشم نه تنها به حفظ کیفیت این ماده پرکاربرد کمک می کند بلکه برای رفاه گوسفندان نیز ضروری می باشد.
مرینوس بهترین نژاد برای تولید گوشت نیست
اگرچه برخی از تیپ های این نوع گوسفندان برای گوشت گوسفندی پرورش داده می شوند، اما واقعیت این است که برای تولید گوشت، نژاد مناسبی نیستند. اندازه لاشه پس از کشتار کوچک است و از نظر طعم و مزه نیز کیفیت قابل توجهی ندارند.
مهم ترین دلایل پرورش گوسفند مرینوس به صورت خلاصه
با وجود اشاراتی که به مزیت های نسبی گوسفندان داشتیم اما در این بخش می توانید با بهترین دلایل انتخاب و پرورش این گوسفندان فوق العاده می‌توانید بیشتر آشنا شوید.
- تولید پشم گوسفندی با کیفیت بسیار بالا
دوباره تاکید می کنیم که گوسفندهای مرینو از بهترین تولید کنندگان پشم طبیعی هستند. پشم این حیوانات کاملا نرم، ظریف و با کیفیت است. در حقیقت شکل‌هایی از این پشم آنقدر نرم و خوب است که اغلب در مقایسه با سایر پارچه ها و نخ های ابریشمی، ترمه و صاف اختلاف چندانی از نظر لطافت ندارند. پارچه تولید شده از پشم مرینوس به طور طبیعی تنظیم کننده دمای بدن است و همچنین ضدرطوبت بوده و مقاوم در برابر جذب بوی نامطبوع نیز می‌باشد.
در ضمن پشم گوسفندان مرینو ضدحساسیت نیز بوده و استفاده از آن برای افرادی که دارای بیماری‌های پوستی مانند اگزما هستند، پیشنهاد می‌شود. برخلاف پارچه‌های پنبه‌ای و الیاف مصنوعی، پشم مرینوس در برابر اشعه ماوراء بنفش هم مقاوم است و می‌تواند از پوست شما محافظت کند.
- توانایی خوب برای پیدا کردن غذا
یکی دیگر از مشخصه های این نژاد، قدرت یافتن غذا در مناطق سخت است. اصولا گونه ها و تیپ‌های مختلف نژاد مرینوس، از مقاومت و انعطاف پذیری مناسبی برخوردار هستند.
- طول عمر مناسب
در این مورد باید بگوییم، اگرچه گوسفندان مرینوس لزوما بیشتر از سایر نژادهای دامی عمر نمی‌کنند اما به نسبت عمر مفید بیشتری دارند. میش های مرینوس تا 10 سال می‌توانند پشم مرغوب تولید کنند.
- خصوصیات رفتاری
اگر به دنبال گوسفندی هستید که کنترل و مدیریت آنها آسان باشد، گوسفند Merino برای شما می‌تواند گزنیه خوبی تلقی شود. این حیوانات خصوصیات رفتاری آرام و اهلی دارند.
خلاصه‌ای از کاربردهای معمولی پشم مرینوس
| تولید لباس مخصوص برای علاقه مندان به پیاده روی | پشم مرینوس به دلیل خاصیت ضدباکتریایی، لطافت و نرم بودن بهترین انتخاب برای تولید لباس‌های باکیفیت جهت ورزشکاران است. بیشتر لباس‌های ورزشی مثل جوراب‌ها و گرمکن‌های ورزشکاران حرفه‌ای و مشهور از این نوع پشم تولید می‌شود. |
| تولید هودی‌های پشمی | استفاده از هودی که در واقع یک ژاکت کلاه دار است، برای مواقع سرد سال و شرایط آب و هوای نامساعد بسیار پرطرفدار است. هودی های تولید شده از پشم مرینوس با قدرت جذب بالای آب، پوست را خشک نگه می‌دارد و از سرما محافظت می‌کند. |
| تولید لباس‌های مجلل و لوکس | از این نوع پشم در برندهای مطرح جهانی برای تولید انواع لباس زنانه و مردانه لاکچری استفاده می‌شود. شلوار و پیراهن های مرینوس در بین ثروتمندان در طی چندین سال گذشته به دلیل شیک و راحت بودن محبوبیت فوق العاده زیادی پیدا کرده‌اند. پشم مرینوس همچنین برای تولید کلاه، دستکش و روسری کاربرد دارند. |
| تولید لباس‌های مخصوص آتش نشانان | پشم مرینوس به دلیل خاصیت جذب حداقلی حرارت و مقاوم بودن در برابر شعله آتش، یک گزنیه مناسب برای تولید لباس‌های مخصوص آتش نشانان است. |
تولید انواع وسایل منزل | به جز تولید البسه، از پشم این نوع گوسفند می‌توان در صنایع تولید فرش، مبلمان، دکور منازل، تشک و ... نیز استفاده کرد. |
