آشنایی با نکات مهم در فصل جفت گیری و بره زایی گوسفند
این هفته و در یکی دیگر از سلسله مقالات تخصصی سایت بازار گوسفند به معرفی چند عارضه مهم در هنگام تولید مثل و جفت گیری گوسفندان می‌پردازیم. اگر به عنوان یک دامدار موفق به دنبال شناخت این موارد و پیدا کردن روش مقابله با آنها هستید، حتما تا انتها این مطلب همراه ما بمانید.
میش ها در اکثر اوقات بدون کمک و تنها با مهیا کردن برخی شرایط به خوبی قادرند بره های خود را به دنیا بیاورند اما با این حال گاهی اوقات، مواردی وجود دارد که ممکن است به صورت غیر منتظره در فرایند جفت گیری، آبستنی و حتی تولید مثل این حیوانات رخ دهد و هم میش و هم بره را با خطراتی رو به رو می کند. دامداران با آگاهی از این قبیل مسائل قادرند، گله خود را به درست ترین شیوه ها مدیریت نمایند.
اگر در زمینه نگهداری و پرورش گوسفندان داشتی فعالیت می‌کنید، جالب است بدانید که در برخی شرایط رعایت نکات هر چند ساده، فاصله بین مرگ و زندگی میش و بره را مشخص می‌کند.
قبل از اینکه در مورد مهم ترین مسائل فصل زایش گوسفندان صحبت کنیم، لازم به ذکر است که بگوییم، مداخله در طول فرایند آبستنی و تولد بره ها به ندرت نیاز است. اما به دلیل اهمیت بسیار بالا، بایستی با این مشکلات به طور کامل آشنا شوید.
در بازار گوسفند بخوانید: قیمت گوسفند زنده
برخی از شایع ترین عوارض تولد بره گوسفندان
1- مسمومیت حاملگی:
بدون شک مسمومیت یا توکسمی بارداری یکی از شایع ترین اختلالات دوران آبستنی میش ها تلقی می‌شود. این بیماری که نام بیماری دوقلوزایی نیز شناخته می‌شود، یک اختلال متابولیکی است که در یکی دو ماه آخر بارداری معمولا اتفاق می‌افتد. اگرچه امکان وقوع چنین مشکلی برای همه میش های آبستن وجود دارد اما در اغلب موارد میش هایی که چندقلو آبستن هستند به دلیل ضعف بدنی، حساس تر می‌باشند. همانطور که اشاره کردیم، این اتفاق نامطلوب به دلیل کمبود مواد مغذی در بدن میش ها در هفته های آخر آبستنی رخ می‌دهد. بی حالی، مرتب دراز کشیدن، بی اشتهایی و … از نشانه های آن می‌باشد.
اگر به موقع متوجه این بیماری نشوید، این امکان وجود دارد که میش مبتلا شده توانایی حمل جنین را ندارد، و ممکن است بره از بین بروند. اگر با این مشکل در گله خود مواجه شدید، برای بررسی بیشتر حتما از دامپزشک کمک بخواهید.
2- جابجا شدگی جنین:
جفت گیری گوسفندان
این مسئله به دلایل مختلفی امکان دارد، اتفاق بیافتد. معمولا بهتره در زمان تولد ابتدا سر و پاهای جلو (دست) از رحم میش خارج شود. گاهی اوقات به دلیل جابجا شدگی جنین در رحم، این خروج با مشکل روبه رو می‌شود. در چنین حالت در صورت نداشتن مهارت کافی باید با یک دامپزشک سریعا تماس بگیرید. در هنگام تولد بره، هدر دادن حتی چند ثانیه نیز ممکن است به خفگی و تلف شدن بره بیانجامد.
3- طولانی شدن فرایند زایمان:
اگر فرایند زایمان میش به صورت طبیعی طولانی شود یا به صورت ناگهانی این فرایند متوقف گردد، این حیوان بلافاصله باید معیانه شود. ممکن است میش، دوقلو آبستن بوده باشد و نتواند به خوبی مراحل زایش را به صورت طبیعی انجام بدهد.
4- زایمان همزمان دو یا چند بره:
نژادهای زیادی از گوسفندان در جهان وجود دارند که مستعد دوقلوزایی هستند. متاسفانه میش ها گاهی اوقات سعی می‌کنند، همزمان دو بره را به دنیا بیاورند. این می تواند منجر به خروج همزمان یک پا و یک سر از هر بره شود. بدیهی است که این شرایط نمی تواند برای یک فرایند زایمان ایمن مناسب باشد. ممکن است در چنین شرایط بررسی کنید که کدام پا به کدام سر تعلق دارد. برای خروج صحیح باید با مهارت و صبر به زایش اینگونه میش ها کمک کنید. انجام این کار بدون آسیب رساندن به یک بره بسیار دشوار است، بنابراین دوباره پیشنهاد می‌کنیم، از دامپزشک کمک بگیرید.
5- Prolapse:
متاسفانه این مشکل یکی از دلایل اصلی مرگ و میر میش ها در هنگام آبستنی می‌باشد. اگرچه مباحثی همچون چاقی بیش از حد میش نیز می تواند از علل آن محسوب شود اما این مشکل در میش های چندقلوزا بیشتر دیده می‌شود. از چندین هفته قبل از شروع فصل جفت گیری تا آخرین روز آبستنی، باید مراقب نوع جیره غذایی میش های خود باشید. برای حل این بیماری، روش های درمانی بسیاری وجود دارد که می تواند کمک کننده باشند اما در ابتدا تشخیص صحیح آن بسیار مهم می باشد. بازهم تاکید می کنیم، حتما از دامپزشک برای معاینه منظم گله خود درخواست نمایید.
6- تب شیر (هیپوکلسمی):
هیپوکلسمی معمولا در طی چهار هفته آخر بارداری رخ می دهد و غالبا به عدم تعادل مصرف کلسیم در رژیم غذایی این حیوانات مربوط می‌شود. در اواخر آبستنی نیاز جنین به مصرف کلسیم بیشتر از آن مقداری است که میش ها دریافت می‌کنند. بی حالی، لرزش ماهیچه ها و … از مهم ترین علائم این بیماری می‌باشند. هیپوکلسمی با ترزیق فوری کلسیم قابل درمان است. اگر بیماری به مشکلی حاد تبدیل نشده باشد، علائم تقریبا بلافاصله بهبود پیدا می کنند.
علائم شایع این بیماری شامل موارد زیر است:
- بی‌حالی و کاهش اشتها
- لرزش و ضعف عضلات
- ناتوانی در ایستادن یا زمین‌گیر شدن
- در موارد شدید، می‌تواند به کاهش هوشیاری و سخت‌زایی منجر شود.
درمان: تب شیر با تزریق سریع کلسیم (معمولاً به صورت وریدی یا زیرجلدی) درمان می‌شود. اگر بیماری به موقع تشخیص داده شود و اقدامات لازم انجام گیرد، علائم به‌طور معمول طی چند ساعت بهبود می‌یابد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به مراقبت‌های دامپزشکی تخصصی باشد.
پیشگیری: پیشگیری از این بیماری شامل تأمین جیره غذایی غنی از کلسیم و مواد معدنی متعادل است. در موارد پرخطر، می‌توان از مکمل‌های غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D برای بهبود جذب و استفاده از کلسیم استفاده کرد.
7- لیستریوز (Listeriosis):
لیستریوز شایعترین عارضه زایش بره گوسفندان نیست، اما ممکن است به دلیل تغذیه میش ها با خوراک های سیلو شده این مشکل رخ بدهد. خوراک های سیلو شده گاهی اوقات به باکتری های، پدید آورنده چنین مشکلی آلوده می‌شوند. زمانی که به هر دلیلی از جمله کمبود خوراک، دامدار از چنین مواد غذایی برای تغذیه میش ها استفاده می‌کنند، احتمال مبتلا شدن دام به این بیماری وجود دارد. علائم آن شامل نداشتن اشتها، تب، ناتوانی در حرت و بزاق زیاد گوسفندان می‌باشد. آنتی بیوتیک برای درمان آن ضروری است، اما ممکن است عوارضی همچون گیجی و فلجی خفیفی نیز به همراه داشته باشد. درمان و تشخیص می بایست حتما توسط دامپزشک انجام شود.
8- ورم پستان:
ورم پستان معمولا در چند هفته پس از زایش بره در میش ها دیده می‌شود. در حالی که این بروز این بیماری می تواند برای بره های تازه متولد شد کشنده باشد، برای مادر نیز موضوعی خطرناک تلقی می‌شود. یک میش مبتلا به ورم پستان ممکن است به دلیل تورم و درد زیاد، قادر به نگهداری و شیردهی مناسب به بره های خود نباشد. اگر میش گله شما دچار بیماری ورم پستان شده است برای معاینه و تجویز دارو باید با دامپزشک تماس بگیرید.
9- توکسوپلاسموزیس در گوسفند (Toxoplasmosis):
در طی تحقیقات صورت گرفته این بیماری، تقریبا یکی از شایع ترین مشکلات در مورد میش ها می باشد .این بیماری از تك ياخته انگلي به نام توكسوپلاسما گوندی ايجاد می‌شود. گربه ها عامل اصلی انتقال و تکثیر آن می‌باشند. بهترین راه پیشگیری از این بیماری مدیریت خوب مرتع است. واکسیناسیون نیز برای مقابله با این بیماری مفید می باشد.
در این سایت بخوانید: از کجا بفهمیم میش قوچ خورده ؟
اگر دوست دارید با صفر تا صد پرواربندی بره آشنا شوید، خواندن این مطلب مفید از سایت بازار گوسفند را بهتره از دست ندهید.
10- در نهایت در صورت بروز چنین عوارضی در هنگام آبستنی و تولد بره ها چه باید کرد؟
اگر با مطالعه این مقاله به اهمیت موارد مطرح شده پی برده اید، باید همیشه به عنوان یک دامدار موفق به دنبال روش هایی جهت پیشگیری و بعد درمان این بیماری ها باشید. ارتباط داشتن با دامپزشکان برای بررسی و معاینه گله در تمام فصول از جمله فصل جفت گیری و زایش گوسفندان بسیار برای مقابله با این قبیل مشکلات مفید خواهد بود. البته بازهم تاکید می کنیم که در اکثر مواقع میش ها، خود قادرند به صورت صحیح و سالم بره های خود را به دنبا بیاورند اما با این حال آمادگی داشتن برای مقابله با هر خطری، الزامی است.
بیشتر بخوانید: فروش مرغ و خروس محلی در تهران
