بز اسپانیایی ؛ اگر به دنبال آشنایی با یکی از مطرح ترین و مقاومترین نژاد های بز جهت تولید گوشت و شیر هستید، حتما تا انتهای مقاله همراه ما در سایت بازار گوسفند (مرجع تخصصی دامپروری و فروش دام زنده) بمانید.
در ادامه این مطلب با نکات زیر آشنا خواهید شد:
- خاستگاه و تاریخچه نژاد بز اسپانیایی در طول چند دهه اخیر و نحوه نگهداری این حیوانات
- ویژگیها و خصوصیات این نژاد
- طول عمر و عملکرد آنها در خصوص میزان تولید شیر و گوشت
خاستگاه و تاریخچه گسترش بز اسپانیایی
بز اسپانیایی یکی از نژادهای دامی سبک بوده که در قرن 15 میلادی توسط کاوشگران اسپانیایی به قاره آمریکای شمالی راه پیدا کرده است. پس از چندین سال حضور در این مطنقه، این نژاد توانست سازگاری خوبی را با طبیعت و شرایط آب و هوایی کشورهایی همچون مکزیک، بخش های جنوب ایالات متحده آمریکا و کارائیب پیدا کند و به نام های مختلفی هم در این ناحیه از جهان شهرت یافته است. به مرور نیز این حیوانات اهلی در دهه های قرن 19 به نیوزلند و استرالیا راه پیدا کردند.
از ویژگی های مطلوب نژاد بز اسپانیایی این است که مقاومت بالایی در برابر بیماری ها و شرایط مختلف جغرافیایی دارد و همچنین از ضریب تبدیل خوبی نیز برخوردار است. این حیوانات به دلیل توانایی تولید مثل خارج از فصل و همچنین ژنتیک منحصر به فردشان بسیار خاص و پرتولید هستند.
همین خصوصیات خوب باعث شد دامداران زیادی به صورت غیر اصولی برای اصلاح نژاد دیگر بز ها از آنها استفاده کنند و امروز شاهد این موضوع هستیم که جمعیت این گونه پرفایده بز رو به کم شدن است.
همانطور که اشاره کردیم این حیوانات توانایی رشد در محیط هایی با شرایط جوی نامناسب را دارا هستند. به همین خاطر تصمیم گرفتیم به معرفی گونه بز اسپانیایی بپردازیم. در ادامه به نکات بیشتری اشاره خواهیم کرد.
حفظ ژنتیک و اصلاح این نژاد بز اسپانیایی
از آنجایی که در مناطقی همچون آمریکا به صورت صنعتی، شغل دامپروری انجام می شود و همچنین این نژاد اهمیت زیادی در تامین محصولات دامی این کشور دارا است، یک انجمن تحت عنوان انجمن بز اسپانیایی (Spanish Goat Association) وظیفه ثبت و نگهداری از ژنتیک دامی اینگونه بز ها را بر عهده دارد.
متخصصان این مجموعه از زمان تاسیس تا کنون همیشه سعی می کنند که از اجرای کارآمدترین و بهینه ترین روش ها برای افزایش بهره وری بز های اسپانیایی در سراسر مجتمع های پرورش بز اطمینان حاصل کنند. همچنین به دنبال خالص سازی ژنتیک این حیوانات میباشند. یکی از مسئولان این انجمن بیان می کند که:
ژنتیک بز های اسپانیایی به دلیل مزایایی که دارد، در طولانی مدت در برنامه اصلاح صفات نژادی سایر بز های کم بازده به صورت نادرست از آن استفاده شده است . به همین خاطر گله بز های اسپانیایی در بیشتر کشور هایی که آنها پرورش داده می شوند، خالص نیستند و هدف ما از تاسیس چنین نهادی، یکسان سازی ژنتیک این بز های پرسود است.
آشنایی با خصوصیات ظاهری و بدنی اینگونه بز
- شکل گوش ها: گوش ها نژاد اسپانیایی نسبتا بلند، پهن و افقی شکل است. نزدیک به سر و در امتداد صورت قرار میگیرند.
- شکل بدن: بدن بز اسپانیایی در مقایسه با سایر گونه ها بزرگ جثه در عین حال مناسب می باشد و بازدهی لاشه ای خوبی نیز دارد.
رنگ بدن بز اسپانیایی
رنگ موی این نژاد متنوع است. به طور کلی نمیتوان رنگ خاصی را برای این حیوانات تعیین کرد. اما با این حال بیشتر به رنگ های سیاه، سفید، حنایی، خاکستری و قهوهای هستند.
شاخ بز اسپانیایی
گونه بز هایی که در حال بررسی آنها هستیم، معمولا دارای شاخ های بلندی هستند که به سمت بالا کشیده شده اند. در نقاط مختلف از طول شاخ های این حیوانات، پیچ و تاپ هایی خاصی وجود دارد. شاخ این حیوانات تا رسیدن به بلوغ رشد میکند.
- قیمت گوسفنده زنده تهران و شهرستان ها را به صورت آنلاین مشاهده نمایید.
قد و وزن این نژاد
تفاوت وزنی زیادی بین بز های اسپانیایی دیده میشود. بازه ی وزنی آنها از 25 کیلوگرم تا 90 کیلوگرم متغییر است. در مورد قد نیز باید بگوییم که به مانند برخی دیگر از نژادهای بز گوشتی، اگر چه وزن زیادی ممکن است این نوع دام دارا باشد اما قد کوتاهی در حدود 50 تا 70 سانتی متر دارند.
پوشش بدن
نوع پوشش بدن بز های اسپانیایی از جنس مو با طول های کوتاه و بلند هست. از مو های این حیوانات در دنیا کت ها و لباس های مختلفی تولید می شود.
سرسختی و مقاومت
بز اسپانیایی به عنوان نژادی مقاوم شناخته میشود. داشتن قدرت سازگاری و تحمل بالا سبب شده است که بسیاری از علاقه مندان به این صنعت تنها به دنبال پرورش این نژاد خاص باشند. بز گوشتی می باشد و در مناطق گرم البته با رعایت یکسری شرایط، می توان آنها را به خوبی پرورش داد. به جز سازگاری مناسب با شرایط جغرافیایی، همچنین گفته می شود که نژاد اسپانیایی نژادی مقاوم در برابر بیماری های مختلف از جمله بیماری های انگلی است.
اصلی ترین دلیلی واضحی که برای این ادعا می توان بیان کرد این است که در آن برهه زمانی که اینگونه بز به آمریکا آورده شد به دلایلی آنها بدون مراقبت انسانی به طبیعت فرار کردند و توانسته بودند برای مدت زیادی به بقای خود ادامه دهند. این بدان معنا نیست که این نژاد بزی هرگز دچار بیماری نخواهند شد، اما به هرحال تاب و تحمل خوبی دارد.
تفاوت های بز های اسپانیایی نژاد خالص با نژادهای غیر خالص
از اصلی ترین تفاوت های این دو نوع دام ، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بزهایی با ترکیب ژنتیکی از چند نوع نژاد ، معمولا گوش های آویزان و بزرگ با شاخ های کوتها ضخیم دارند.
طرز رفتار و مزاج این حیوانات چگونه است؟
بز اسپانیایی را نمی توان به عنوان نژادی آرام و خیلی اهلی در نظر گرفت. به خاطر همین موضوع اگر از بیشتر کسانی که در دنیا به پرورش این حیوانات می پردازند درباره خصوصیات رفتاری آنها بپرسید، حتما به شما خواهند گفت که اداره و مدیریت یک گله بز اسپانیایی کار ساده ای نیست و زحمات مختلفی دارد. با وجود این رفتار همانطور که اشاره کردیم، آنها نسبت به تحمل شرایط آب و هوایی سخت عملکرد بسیار خوبی دارند و با خوردن انواع علوفه سازگار هستند.
چگونگی پرورش و نگهداری این نژاد:
بز های اسپانیایی مقاومت خوبی دارند. از علوفه های مختلف می توانند تغذیه کنند و نرخ و زاد ولد مناسبی نیز دارند.
نیاز های غذایی:
قبل از اینکه تصمیم به افزایش تولید محصولات لبنی تولید شده این گونه بز داشته باشید باید میزان خوراک آنها را افزایش دهید. در صورت تامین نیازهای غذایی که معمولا از طریق جیره نویسان متخصص تعیین میشود، خواهید توانست نرخ رشد آنها را به طور چشمگیری افزایش دهید. در دوران آبستنی و بعد از آن به مقادیر زیادی مواد مغذی همچون مواد معدنی و آب شیرین و تمیز احتیاج دارند. مسلم است اگر هر نوع بز مادهای از این قبیل مواد غذایی استفاده نکند، نخواهد توانست از بزغاله خودش به خوبی نگهدار کند.
البته در طول آبستنی نباید بیش از حد به این حیوانات غذا داده شود چون این عامل میتواند به منجر به خساراتی شود. با این حال مصرف مکمل های غذایی برای بز ها می تواند مفید باشد.
همه بز ها به مقدار مناسبی جیره اعم از غلات و علوفه نیازمند هستند.
بلوغ این نژاد:
بز اسپانیایی میتواند از پنج ماهگی به بلوغ جنسی برسد، اما بهتره که حداقل از سن 8 ماهگی تا یک سالگی وارد فصل جفت گیری نشوند.
- در این سایت ببنید: آخرین قیمت مرغ و خروس محلی
فصل جفت گیری
بز های اسپانیایی به مانند بسیاری از نژادهای گوشتی میتوانند طی دو سال حدود سه باز زایش داشته باشند. برای دست یابی به اهداف مدیریتی آسان تر، کارشناسان دامپروری به پرورش دهندگان این نژاد بز توصیه میکنند که تلاش کنند، دام هایی که دارند را طبق یک برنامه ریزی معین وارد مرحله جفت گیری نمایند تا زمان زایش بیشتر اعضای گله شان یکسان شود. در نظر داشته باشید که این حیوانات قادر به تولید مثل در فصول غیر مرتبط هستند.
دوره بارداری برای بز های اسپانیایی حدود 155 روز است. اگر اینگونه دام ها در شرایط آب و هوایی گرم نگهداری شوند، می توانند زاد و ولد بیشتری داشته باشند. در ضمن این حیوانات اغلب چند قلوزایی دارند و گاهی اوقات تا چهار قلو را می توانند به دنیا بیاورند.
ویژگی جایگاه و حصارکشی محیط نگهداری این نژاد
بز های اسپانیایی به مانند سایر دام های زنده به یک محیط و فضای خوب جهت پرورش و تولید محصولات دامی نیازمند هستند. اگرچه مثل برخی گونه های دامی که بسیار حساس هستند، نگهداری آنها سخت نیست اما به هرحال این مسئله بسیار حائز اهمیت است. بز های اسپانیایی معمولا از قابلیت صخره نوردی و پرش عالی برخوردار هستند به همین خاطر برای جلوگیری از خروج آنها از محیط دامداری باید، دامداران از حصارکشی و دیوار کشی مناسب برای محل نگهداری آنها استفاده کنند.
مسائل و مراقبت های بهداشتی
انگل ها، میکروب ها، باکتریها و ویروس ها یک مشکل مشترک برای هر حیوانای است که در یک محیط بسته نگهداری می شوند. با وجود اینکه گفتیم بز اسپانیایی در برابر بیماری ها، تحمل بالایی دارد اما آنها نیز از درگیری با این عوامل بیماری زا مصون نیستند، به خاطر همین باید محیط نگهداری تمیز و مجهزی داشته باشند.
نکته جالب دیگری که درباره اینگونه بزها بهتره بدانید این است که برخی از پرورش دهندگان این حیوانات بیان کردهاند که نیاز به اصلاح سم بز های اسپانیایی در طول سال کم تر از نژادهای دیگر است. شاید این قضیه به این مسئله مربوط شود که عموما اینگونه دام ها تمایل دارند بیشتر در طبیعت به صورت آزادانه برگردند و به طور طبیعی سم آنها در اثر سایش با زمین به صورت طبیعی اصلاح میشود.
نتیجه گیری:
نژاد بز اسپانیایی، یک نوع بز مقاوم است که اغلب به دلیل کیفیت تولید شیر، گوشت و لاشه سنگینی که دارد، مورد توجه دامداران قرار گرفته است. اگر به درستی آنها را پرورش دهید، به سود آوری نسبتا خوبی می توانید دست پیدا کنید.
با اصول نگهداری از بزهای گوشتی اینجا آشنا شوید .
به غیر از بز اسپانیایی و بز سانن چند نژاد مقاوم در برابر اب و هوای گرم و خشک رو میتونید بفرمایید؟
اگر به کسب اطلاعات درباره خصوصیات نژادهای مختلف بز علاقه مند هستید ، بهتره لینک مقالات زیر رو حتما دنبال کنید ، در این مقالات به طور کامل به بررسی این موضوعات پرداخته ایم .
معروف ترین نژادهای بز ایرانی ، برترین نژادهای بزهای شیری جهان ، چگونگی پرورش بز